सौंदर्य प्रसाधन उद्योग Cosmetic Manufacturing Business

जागतिक बाजारपेठेत हजारो कोटी रुपयांचा व्यवहार करणारे सौंदर्य प्रसाधने उद्योग आहेत. भारतीय सौंदर्यप्रसाधनांच्या विक्रीत चांगली वाढ झाल्याचे दिसून येते. भारताच्या प्रचंड लोकसंख्येकडे पाहता, नवनिर्मिती उद्योगक्षेत्रात पाउल ठेवणाऱ्यासाठी चांगली संधी असल्याचे दिसून येते. भारतीय हर्बल सौंदर्य प्रसाधने यांना परदेशातील बाजारपेठेत चांगली मागणी आहे. पाँटस, लॅक्मे, निव्हिया यासारखी सौंदर्यप्रसाधने ग्राहक त्याच्या नावाने खरेदी करतात त्यामुळे त्याची विश्वासार्हता जास्त आहे. ग्राहकांचे आरोग्याच्या संबधित कॉस्मेटिक सौंदर्यप्रसाधने उत्पादने उत्पादन करताना सरकारने केलेल्या सर्व अटी, शर्ती आणि मानकांची पूर्तता करून उत्पादने बाजारात आणावीत.

निर्मात्याने उत्पादित केलेले कोणतेही कॉस्मेटिक उत्पादनावर उत्पादकाचे नाव, उत्पादन प्रक्रियेत सामील असलेल्या घटकांची नावे फॉर्मुले, नियम, सुरक्षा सूचना, उत्पादनाची तारीख, उत्पादन स्थिती, शेवटची तारीख, बॅच क्रमांक, हेल्पलाइन क्रमांक अशी माहिती असावी. सौंदर्यप्रसाधनांमध्ये औषधांच्या उत्पादनासाठी देखील "ड्रग अँड कॉस्मेटिक" असे नियम लादून सौंदर्यप्रसाधने उत्पादनांचे उत्पादन अधिनियम 1940 नुसार करावे लागते.

उत्पादन सुरू होण्यापूर्वी आरोग्य विभाग मंजुरी आवश्यक आहे. सौंदर्यप्रसाधने उत्पादने उत्पादन ठिकाणे स्वच्छ आणि रहिवासी वस्त्यांपासून दूर असावे. कॉस्मेटिक उत्पादन मंजूरी निर्माता स्वतः डी-फार्मसी डिप्लोमा किंवा पदवी किंवा रसायनशास्त्र मध्ये इंटर उत्तीर्ण झाला असावा. ज्यांना सौंदर्य प्रसाधने उद्योग सुरू करायचा आहे, त्यांनी सुरवातीला 'द ड्रग्ज अँड कॉस्मेटिक्स अ‍ॅक्ट अँड रुल्स' या सरकारी पुस्तकाचा अभ्यास करून सविस्तर माहिती मिळणे आवश्यक आहे. मानवी आरोग्याशी जवळचा संबंध असणाऱ्या कॉस्मेटिक उत्पादनांमुळे उद्योग सुरू करण्यापूर्वी सरकारचे सर्व नियम, कायदे, अटी, मानकांची पूर्ण पूर्तता केल्यानंतरच उत्पादन घ्या.

सौंदर्यप्रसाधनांच्या उत्पादनांच्या यादीत शेकडो उत्पादनांची नावे दिसतात. यापैकी तुम्ही सर्वप्रथम कोणते उत्पादन सुरू करायचे ते ठरवा. उदा. टाल्कम पावडर, स्नो, क्रीम्स, बेबी पावडर, सुगंधित केसांचे तेल, फेस पावडर, काटेरी उष्णता पावडर, बदामाचे तेल, तिळाचे तेल, वनस्पती तेल, खोबरं तेल, टूथपेस्ट, टूथपाउडर, व्हॅनिशिंग क्रीम, कोल्ड-क्रीम, आवळा तेल, कोरपड पासून तयार केलेली उत्पादने, नेलपॉलिश, लिपस्टिक, बॉडी-स्प्रे, शाम्पू, अंघोळीचा साबण, फेशियल, चेह्र्यासाठीच्या विविध क्रीम, मेकअपसाठीची उत्पादने, विविध सौंदर्यप्रसाधने यापैकी कोणते उत्पादन करायचे ते तुम्ही ठरवावे.

त्यासाठी कच्चा माल ते स्थानिक बाजारपेठेतून किंवा आसपास उपलब्ध असू शकते शकेल याची खात्री करा. जे कॉस्मेटिक उत्पादन घेणार आहे त्यासाठी बाजारात स्पर्धात्मक उत्पादने कोणती आहेत? त्यांच्या किमती किती आहेत, त्यांच्या जाहिराती कशा आहेत, त्यांची वितरण व्यवस्था कशी आहे, या सर्वांचा अभ्यास केल्यानंतर वितरकांना किती मार्जिन टक्केवारी दिली जाते या सर्वांचा अभ्यास करून तसेच बाजार संशोधन करून, उत्पादनास तज्ञांकडून उच्च दर्जा मिळवा म्हणून फॉर्मुले बनवून घेणे या सर्व प्रक्रिया पूर्ण केल्यानंतरच तुम्हाला उत्पादन घ्यावे लागेल.

बाजार: सकाळी आंघोळ केल्यावर प्रत्येक व्यक्ती किमान टॅल्कम पावडर चेहऱ्याला लावतोच या कारणास्तव, प्रत्यक्ष किंवा अप्रत्यक्षपणे या आसपासचा प्रत्येक मनुष्य तुमचे ग्राहक आहेत. ज्या उत्पादनाला बाजारात जास्त मागणी असते आणि स्पर्धा कमी असते असे उत्पादन केले तर ब्युटी पार्लर, स्टेशनरीची दुकाने, औषधे दुकाने, विशेष सौंदर्य प्रसाधने, प्रदर्शने, मॉल्स, सुपर मार्केट्स येथे उत्पादने विकू शकतो. यासोबतच सौंदर्यप्रसाधनांचा होलसेल व्यापार्‍यांनाही माल देऊ शकतो. त्याचबरोबर सौंदर्य प्रसाधनाची घरोघरी मार्केटिंग विक्री जास्त आहे.

कच्चा माल: तुम्ही जे उत्पादन करायचे त्यानुसार कच्चा माल लागेल. उदाहरणार्थ, नेलपेंट बनवण्यासाठी अमाइल अल्कोहोल, इथाइल एसीटेट, नायट्रो सेल्युलोज, मिथाइल इथर, इस्टर गम, आयसो-प्रोफाइल अल्कोहोल, रंग इ. कच्या मालाची आवश्यकता आहे.

यंत्रसामग्री : जे उत्पादन सुरू करणार आहे त्यासाठीची विशेष स्वयं-चालित मशिनरी लागणार आहे.